CENTRUM RELACJI KATOLICKO-ŻYDOWSKICH IM. ABRAHAMA J. HESCHELA KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II

Określenie „syn człowieczy” pojawia się wielokrotnie w Ewangeliach i wyraźnie nawiązuje do jego użycia w szerszej tradycji żydowskiej, gdzie miało ono trzy różne znaczenia. Po pierwsze, w Księdze Jeremiasza (49, 18. 33, 50, 40. 43) „syn człowieczy” lub „syn Adama” oznacza ogólnie „mężczyznę” lub wszystkich ludzi. To samo oznacza… Czytaj dalej… »

Komentowany tekst jest częścią większej całości, na którą składają się wersety od 22 do 59 szóstego rozdziału czwartej Ewangelii. W tradycji chrześcijańskiej tekst ten określamy mianem Mowy Eucharystycznej. Choć ułożona w formę dialogu ma charakter mowy objawieniowej, która odkrywa przed nami Boże tajemnice. W komentowanym fragmencie użyta zostaje ważna… Czytaj dalej… »

Tisza B'Aw oznacza prosto mówiąc "dziewiąty dzień miesiąca Aw". Samo w sobie nie brzmi to szczególnie wymownie, jednakże ta data zawsze była niepomyślna w historii żydowskiej. Jest to dzień narodowej tragedii w żydowskim kalendarzu. Zgodnie z tradycją judaizmu jest to data, w której miało miejsce pięć konkretnych narodowych katastrof,… Czytaj dalej… »

Następujące myślenie o Żydach może wydawać się czymś normalnym: „Co jest z nimi nie tak, że tak ciągle narzekają?” Rzeczywiście w Biblii Hebrajskiej istnieje długa tradycja „narzekania” lub „szemrania”. Septuaginta używa tego samego greckiego słowa, które widzimy w tej Ewangelii aż pięć razy, aby powiedzieć o tym, jak synowie… Czytaj dalej… »

W Ewangelii Janowej mowa dziś o Jezusie, który nad jeziorem Kinneret, czyli Jeziorem Galilejskim, dokonuje profetycznego znaku błogosławieństwa pięciu chlebów i dwóch ryb, i karmi nimi pięć tysięcy głodnych ludzi. Następnie pozwala się odnaleźć na przeciwległym brzegu, w Kafarnaum, gdzie próbuje ich doprowadzić do odkrycia głębszego sensu tego znaku.… Czytaj dalej… »

Czytanie na siedemnastą niedzielę zwykłą to Ewangelia św. Jana 6, 1-15. Jest to Janowa wersja tego, co nazywamy „nakarmieniem pięciu tysięcy”. Ta historia jest jedynym cudem przedstawionym we wszystkich czterech Ewangeliach. Mamy w nim tematy dotyczące płci, wojska, tradycji żydowskiej i misji Jezusa. W pierwszej kolejności płeć: tytuł „nakarmienie… Czytaj dalej… »

Jest czas urlopów. Wielu z nas wyjechało daleko od całorocznej codzienności, wyłączyło służbowe numery telefonów, a skrzynce mailowej nakazało informować, że do tego a tego dnia adresat jest „not available”. Dzisiejsza Ewangelia mówi nam, że i Jezus wraz ze swoimi uczniami udają się na „urlop”. „Pójdźcie wy sami osobno… Czytaj dalej… »

Czytanie z Ewangelii Marka (Mk 6,10) przypomina tekst z Ewangelii Mateusza (Mt 10,12-13). Jezus daje następujące wskazówki swoim uczniom: „Wchodząc do domu, przywitajcie go pozdrowieniem. Jeśli dom na to zasługuje, niech zstąpi na niego pokój wasz; jeśli zaś nie zasługuje, niech pokój wasz powróci do was!” Witanie ludzi w pokoju,… Czytaj dalej… »

Na kanwie Ewangelii o Jezusowej wizycie w synagodze w rodzinnym Nazarecie wysnujmy trzy refleksje. Po pierwsze, zapewne przypomniały się Jezusowi lata dzieciństwa i epizody związane z tą synagogą. W czasach Chrystusa chłopcy pobierali nauki w szkole. Była to zasadniczo szkoła przy synagogalna. Naukę rozpoczynano w wieku pięciu lat. Przez… Czytaj dalej… »

W Ewangelii Marka 5 czytamy o kobiecie, która przez wiele lat cierpiała na krwotok. Została uzdrowiona, gdy dotknęła rąbka szaty Jezusa. Rąbek szaty nie jest przypadkowym opisem. W czasach Jezusa w Jerozolimie i żydowskich miastach na północy kraju panował zwyczaj przestrzegania biblijnego przykazania cicit / frędzli na rąbku szaty.W Księdze… Czytaj dalej… »

Pismo języka hebrajskiego w jakim powstała Biblia Starego Testamentu posiadało jedynie spółgłoski. Podobnie tekst grecki Nowego Testamentu był zapisem ciągłym, bez znaków interpunkcyjnych. Dla właściwego odczytania treści zapisanej, czytelnik musiał być w relacji z kimś, kto znał intencję twórcy tego tekstu. Dlatego Ezdrasz wprowadził zwyczaj publicznego czytania Tory wraz… Czytaj dalej… »

Słowo „przypowieść” pochodzi od dwóch greckich słów. Para jak w przypadku czegoś równoległego  oznacza zestawienie dwóch rzeczy obok siebie; balo oznacza rzucać lub rzucić. Tak więc przypowieści łączą w sobie te dwa obrazy. Badając możliwe powiązania między przypowieścią a naszym życiem odkrywamy nowe rzeczy zarówno o Królestwie Bożym, jak… Czytaj dalej… »

Nie przesadzając, Szawuot to moment, na który wszyscy czekaliśmy. Dokładnie od Paschy odliczamy czas aż do tej chwili. Księga Kapłańska 23 i Księga Powtórzonego Prawa 16 mówią nam kiedy ma się odbyć święto Szawuot. Od czasu Paschy Bóg mówi: „Odliczysz siedem tygodni.... będziesz liczył do dnia po siódmym szabacie,… Czytaj dalej… »

Scena, którą opowiada dzisiejsza Ewangelia ma miejsce w Kafarnaum, gdzie Jezus odwiedza dom Szymona i Andrzeja. Na widok gromadzących się tłumów zaniepokojona rodzina próbuje Go powstrzymać, obawiając się, że odszedł od zmysłów (Mk 3, 21). Być może boją się, że uzdrawiający Jezus działa pod wpływem demonicznego ducha. Ich obawy… Czytaj dalej… »

W święto Bożego Ciała, czyli w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czytaniem z Ewangelii jest oczywiście ustanowienie Eucharystii podczas Ostatniej Wieczerzy. Myślę, że moje pytanie tutaj jest naprawdę podstawowe: dlaczego właśnie chleb i wino? Chleb podobnie jak wino ma wiele znaczeń. Ale chleb i wino razem? Dlaczego nie… Czytaj dalej… »

Wyrażenie „Trójca Święta” nie występuje dosłownie w Starym Testamencie, ale to nie oznacza, że nie ma tam mowy o Bogu w Trójcy Świętej – pisze w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na Niedzielę Trójcy Przenajświętszej 26 maja ks. Paweł Rytel-Andrianik, biblista i publicysta, kierownik sekcji polskiej Radia Watykańskiego i serwisu Vatican… Czytaj dalej… »

Czytanie na niedzielę Pięćdziesiątnicy z Dziejów Apostolskich 2,2 w wersji hebrajskiej brzmi: "W dniu, w którym się dopełniło siedem tygodni, wszyscy znajdowali się razem na tym samym miejscu". Pięćdziesiątnica w języku hebrajskim to Szawuot, co dosłownie oznacza "Tygodnie" – jest to nazwa święta, w którym zgodnie z żydowską tradycją… Czytaj dalej… »

Początek Księgi Dziejów Apostolskich ukazuje wniebowstąpienie Jezusa i obietnicę złożoną przez dwie anielskie postacie o jego ostatecznym powrocie. To wskazuje na Niego jako Odkupiciela na wzór enigmatycznego Syna Człowieczego z 7. rozdziału Księgi Daniela, który jest tam przedstawiony jako pośrednik przyszłego panowania Boga na ziemi. To, co natychmiast zwraca… Czytaj dalej… »

W perykopie J 15,9-17 Jezus odwołuje się do dwóch wzorów miłości. Pierwszy to miłość Ojca do Syna, Jezusa. Relacje, jakie zachodzą między Ojcem a Synem, są najczęściej określane czasownikiem agapao lub odpowiadającym mu rzeczownikiem agápe. Ewangelia Janowa używa wyłącznie tego określenia miłości i posługuje się nim najczęściej spośród wszystkich… Czytaj dalej… »

W dzisiejszym czytaniu z Ewangelii Jana Jezus przedstawia ostatnie ze swoich siedmiu stwierdzeń "Ja jestem". W tym wyrażeniu autor Ewangelii używa obrazu winorośli, aby pomóc czytelnikom lepiej zrozumieć kim jest Jezus. Obraz winnicy nie pojawia się znikąd. Wcześni żydowscy odbiorcy Ewangelii czuli się swobodnie z tym wyrażeniem, ponieważ… Czytaj dalej… »

Jestem przekonana, że wszyscy znają, nawet BARDZO dobrze, historię Wyjścia z Egiptu jak i wyzwolenie Narodu Żydowskiego, z Bożą pomocą, z niewoli i ucisku ku wolności. Nie musimy, więc tego omawiać. Jestem również pewna, że znacie biblijne wymogi dotyczące sposobu świętowania tego wydarzenia, opisane w Księdze Powtórzonego Prawa 16.… Czytaj dalej… »

Beduini to koczownicze plemiona arabskie, które żyją jeszcze na pustynnych i górzystych terenach dawnej Palestyny. Zajmują się głównie wypasem owiec. Zadziwiające, że nawet kilkudziesięcioosobowa grupa Beduinów potrafi posługiwać się sobie tylko zrozumiałym językiem i pielęgnować właściwe im zwyczaje. Żyjąc z dala od miast i większych osiedli, wieczorami zasiadają przy… Czytaj dalej… »

Moim początkowym planem dla naszego komentarza było omówienie tego, jak jeden z dwóch uczniów na drodze do Emmaus w Ewangelii Łukasza 24, zarówno na poziomie historycznym, jak i gramatycznym, mógł być kobietą. Ale pierwsze czytanie z Dziejów Apostolskich (Dz 3,13-15, 17-19), wymaga komentarza. Pozostawienie tego czytania bez komentarza grozi… Czytaj dalej… »

Bieg do grobu Ewangelia odczytywana w Niedzielę Zmartwychwstania opowiada o szczególnym biegu do grobu. Bieg ten rozpoczyna Maria Magdalena, która skoro świt, jako pierwsza wyrusza w drogę. Panuje jeszcze ciemność, symbolizująca niewiarę i rozpacz, w której pogrążeni są uczniowie po śmierci Pana. Przewodnikiem w wędrówce Marii jest jej serce,… Czytaj dalej… »