CENTRUM RELACJI KATOLICKO-ŻYDOWSKICH IM. ABRAHAMA J. HESCHELA KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II

Komentarze biblijne

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXXI Niedzielę Zwykłą

Oba przykazania z dzisiejszej Ewangelii, które cytuje Jezus, pochodzą bezpośrednio z Tory. Pierwsze z nich, „Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił. ” pochodzi z 6go rozdziału Księgi Powtórzonego Prawa, a drugie „Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego”… Czytaj dalej… »

Modlitwa Kadisz

Kadisz jest krótką, szczególną modlitwą w języku aramejskim, która ma jeden bardzo konkretny cel: uświęcenie i oddanie czci Bogu. Chociaż słowa modlitwy są bardzo skoncentrowane na tym jednym temacie, modlitwa ta ma wiele różnych liturgicznych zastosowań. W rzeczywistości istnieje pięć „rodzajów” kadiszu, mimo że słowa są prawie dokładnie takie… Czytaj dalej… »

Uroczystość Wszystkich Świętych

Ewangelia uroczystości Wszystkich Świętych wyprowadza nas na górę, gdzie Jezus, rozpoczynając swoje kazanie, wygłasza osiem błogosławieństw. Tekst ten z pewnością należy do najbardziej znanych fragmentów Jego nauczania. Jezus wymienia tutaj kolejno osiem grup, których członkowie są nazwani błogosławionymi, szczęśliwymi – są to kolejno ubodzy w duchu, ci którzy się… Czytaj dalej… »

Sukkot - Święto Szałasów

Sukkot, Z'man Simchateinu, „czas naszej radości”, jest jednym z trzech świąt pielgrzymkowych, które obchodzimy z wdzięcznością. Wszystkie te trzy święta są związane z porami rolniczych zbiorów.  Jak wspomniano w Torze (Ptw 16, 16): „Trzy razy do roku ukaże się każdy mężczyzna przed Panem, Bogiem twoim, w miejscu, które… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXIX Niedzielę Zwykłą

Widzimy, że pokora jest pojęciem, które zajmuje ważne miejsce w Nowym Testamencie. W Ewangelii Marka (10, 43-45) Jezus mówi swoim uczniom: „Nie tak będzie między wami. Lecz kto by między wami chciał się stać wielkim, niech będzie sługą waszym. A kto by chciał być pierwszym między wami, niech… Czytaj dalej… »

Jom Kippur 2024

Jom Kippur to najświętszy dzień w kalendarzu żydowskim. Dzień Pojednania jest szczytem czasu pokuty - czterdziestu dni, które obejmują miesiąc Elul, dziesięć dni grozy od Rosz ha-Szana (Nowy Rok) do Jom Kippur. W Torze, po grzechu złotego cielca, Mojżesz błagał Boga o przebaczenie dla ludu. W Jom Kippur,… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XXVIII Niedzielę Zwykłą

W dzisiejszej Ewangelii Marek opowiada o wydarzeniu, które zaszło podczas drogi Jezusa do Jerozolimy, już w granicach Judei. Przedstawia dwie sceny dialogów z Jezusem: niewymienionego z imienia majętnego człowieka, który przychodzi do Chrystusa z pytaniem o życie wieczne oraz rozmowy Jezusa z uczniami, która jest konsekwencją tego pierwszego zdarzenia.Dwa… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXVII Niedzielę Zwykłą

Ewangelia z tego tygodnia porusza bardzo delikatny temat, który jest również bardzo kontrowersyjny dzisiaj, podobnie jak w czasach Jezusa. Prawo Mojżeszowe wyraźnie zezwala na rozwód, jak jest to opisane w Księdze Powtórzonego Prawa 24, 1-4. Przyjrzymy się temu fragmentowi dokładniej za chwilę, ale ogólnie rzecz biorąc, fragment ten stwierdza,… Czytaj dalej… »

Rosz ha-Szana 2024 - Żydowski Nowy Rok

Rosz ha-Szana, co dosłownie oznacza głowę roku, to żydowski Nowy Rok. Z Miszny i Talmudu Babilońskiego dowiadujemy się, że świat został stworzony w ostatnich pięciu dniach miesiąca Elul. Adam i Ewa zostali stworzeni szóstego dnia stworzenia, który był pierwszym dniem miesiąca Tiszri – Rosz ha-Szana. Tak więc w… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XXVI Niedzielę Zwykłą

Dzisiejsze czytanie z Ewangelii Marka zawiera krótką narrację o dialogu apostoła Jana z Jezusem oraz serię podanych przez Jezusa wypowiedzi pouczających. Kiedy słuchamy tego słowa, to w pierwszej chwili te dwie części wydają się być niepowiązane ze sobą. Dzisiejsze czytania liturgiczne dają nam klucz, aby uchwycić przesłanie tego fragmentu… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXV Niedzielę Zwykłą

Dzisiejszy fragment z ewangelii Marka 9, 32-37 mówi o uczniach, którzy uważali siebie za wyjątkowych, ponieważ: zostali powołani bezpośrednio przez Jezusa, Jezus ich osobiście naucza, Jezus przebywa z nimi praktycznie nieustannie. Jednakże zamiast być wdzięcznymi za swoją uprzywilejowaną pozycję, starają się ją wzmocnić. W konsekwencji staje się to… Czytaj dalej… »

Znaczenie żydowskiego miesiąca Elul – Król wychodzi na pola!

Elul to nazwa ostatniego miesiąca żydowskiego roku poprzedzającego Nowy Rok - Rosz haSzana. Elul jest znany jako miesiąc miłosierdzia i przebaczenia, w którym duchowo przygotowujemy się do okresu Wielkich Świąt. Tradycyjnie jest to czas osobistej introspekcji i skruchy. W ramach przygotowań do Rosz haSzana jest przeprowadzany głęboki proces… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XXIV Niedzielę Zwykłą

Kiedy Izraelici utracili niezależność państwową po najeździe Babilończyków w 586 roku przed Chr., rozpoczął się trwający dwadzieścia sześć wieków okres, w którym praktycznie nie posiadali własnego niezawisłego państwa, z wyjątkiem stosunkowo krótkiego czasu rządów Hasmoneuszy. W czasie, gdy Jezus rozwijał swoją publiczną działalność, tendencje narodowowyzwoleńcze wśród Żydów będących wówczas… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXIII Niedzielę Zwykłą

Czytanie z Ewangelii Marka 8 września (Mk 7, 31-37) mówi nam o Jezusie, który podróżuje po północnej części Ziemi Świętej i uzdrawia ludzi:  „Stamtąd podążył Jezus dalej i przyszedł nad Jezioro Galilejskie. (…) Położyli ich u nóg Jego, a On ich uzdrawiał” (Mt 15, 29-30). Jaka jest historia… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XXII Niedzielę Zwykłą

Scena z dzisiejszej Ewangelii podejmuje bardzo ważny temat: stosunek Jezusa do rzeczy nieczystych, rzeczy powszechnie w czasach Jezusa uważanych za nieczyste. Oto uczniowie Jezusa jedzą posiłek nieobmytymi rękami. Faryzeusze, którzy również są gośćmi Jezusa, obruszają się: jak oni mogą tak robić… Nie chodzi tu o nieumyte przed posiłkiem… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XXI Niedzielę Zwykłą

Określenie „syn człowieczy” pojawia się wielokrotnie w Ewangeliach i wyraźnie nawiązuje do jego użycia w szerszej tradycji żydowskiej, gdzie miało ono trzy różne znaczenia. Po pierwsze, w Księdze Jeremiasza (49, 18. 33, 50, 40. 43) „syn człowieczy” lub „syn Adama” oznacza ogólnie „mężczyznę” lub wszystkich ludzi. To samo oznacza… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XX Niedzielę Zwykłą

Komentowany tekst jest częścią większej całości, na którą składają się wersety od 22 do 59 szóstego rozdziału czwartej Ewangelii. W tradycji chrześcijańskiej tekst ten określamy mianem Mowy Eucharystycznej. Choć ułożona w formę dialogu ma charakter mowy objawieniowej, która odkrywa przed nami Boże tajemnice. W komentowanym fragmencie użyta zostaje ważna… Czytaj dalej… »

Dzień Tisza be-Aw

Tisza B'Aw oznacza prosto mówiąc "dziewiąty dzień miesiąca Aw". Samo w sobie nie brzmi to szczególnie wymownie, jednakże ta data zawsze była niepomyślna w historii żydowskiej. Jest to dzień narodowej tragedii w żydowskim kalendarzu. Zgodnie z tradycją judaizmu jest to data, w której miało miejsce pięć konkretnych narodowych katastrof,… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XIX Niedzielę Zwykłą

Następujące myślenie o Żydach może wydawać się czymś normalnym: „Co jest z nimi nie tak, że tak ciągle narzekają?” Rzeczywiście w Biblii Hebrajskiej istnieje długa tradycja „narzekania” lub „szemrania”. Septuaginta używa tego samego greckiego słowa, które widzimy w tej Ewangelii aż pięć razy, aby powiedzieć o tym, jak synowie… Czytaj dalej… »

Hebrajski komentarz do Ewangelii na XVIII Niedzielę Zwykłą

W Ewangelii Janowej mowa dziś o Jezusie, który nad jeziorem Kinneret, czyli Jeziorem Galilejskim, dokonuje profetycznego znaku błogosławieństwa pięciu chlebów i dwóch ryb, i karmi nimi pięć tysięcy głodnych ludzi. Następnie pozwala się odnaleźć na przeciwległym brzegu, w Kafarnaum, gdzie próbuje ich doprowadzić do odkrycia głębszego sensu tego znaku.… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XVII Niedzielę Zwykłą

Czytanie na siedemnastą niedzielę zwykłą to Ewangelia św. Jana 6, 1-15. Jest to Janowa wersja tego, co nazywamy „nakarmieniem pięciu tysięcy”. Ta historia jest jedynym cudem przedstawionym we wszystkich czterech Ewangeliach. Mamy w nim tematy dotyczące płci, wojska, tradycji żydowskiej i misji Jezusa. W pierwszej kolejności płeć: tytuł „nakarmienie… Czytaj dalej… »

Komentarz do Ewangelii na XVI Niedzielę Zwykłą

Jest czas urlopów. Wielu z nas wyjechało daleko od całorocznej codzienności, wyłączyło służbowe numery telefonów, a skrzynce mailowej nakazało informować, że do tego a tego dnia adresat jest „not available”. Dzisiejsza Ewangelia mówi nam, że i Jezus wraz ze swoimi uczniami udają się na „urlop”. „Pójdźcie wy sami osobno… Czytaj dalej… »

Żydowski komentarz do Ewangelii na XV Niedzielę Zwykłą - Rabbi Oded Peles

Czytanie z Ewangelii Marka (Mk 6,10) przypomina tekst z Ewangelii Mateusza (Mt 10,12-13). Jezus daje następujące wskazówki swoim uczniom: „Wchodząc do domu, przywitajcie go pozdrowieniem. Jeśli dom na to zasługuje, niech zstąpi na niego pokój wasz; jeśli zaś nie zasługuje, niech pokój wasz powróci do was!” Witanie ludzi w pokoju,… Czytaj dalej… »

Komentarz do Ewangelii na XIV Niedzielę Zwykłą

Na kanwie Ewangelii o Jezusowej wizycie w synagodze w rodzinnym Nazarecie wysnujmy trzy refleksje. Po pierwsze, zapewne przypomniały się Jezusowi lata dzieciństwa i epizody związane z tą synagogą. W czasach Chrystusa chłopcy pobierali nauki w szkole. Była to zasadniczo szkoła przy synagogalna. Naukę rozpoczynano w wieku pięciu lat. Przez… Czytaj dalej… »