Kluczem do zrozumienia odpowiedzi Jezusa na pytanie Piotra o limit przebaczenia jest przypowieść o litościwym królu i nielitościwym dłużniku. Jezus ukazuje zupełnie nowy wymiar podejścia do prawa, rzeczywistość, w której doświadczając bezgranicznego miłosierdzia Boga i naśladując je wobec braci, stajemy się do Niego podobni – pisze ks. Benedetto Di Bitonto z Wikariatu św. Jakuba katolików języka hebrajskiego w Izraelu, w komentarzu dla Centrum Heschela KUL na niedzielę 17 września.

W niedzielnej Ewangelii Piotr stawia Jezusowi pytanie dotyczące tego, ile razy ma przebaczać. Ta postawa jest podyktowana pragnieniem „ustanowienia granic, jasnej wiedzy o byciu w środku i na zewnątrz, w słusznej sprawie lub w złej”. Jak podkreśla ks. Di Bitonto jest jednocześnie dowodem niedojrzałości Piotra na tym etapie jego duchowej drogi.

Odpowiadając na pytanie Piotra Jezus opowiada przypowieść o królu, który darował słudze cały dług, mimo iż ten prosił jedynie o odroczenie terminu płatności. Obdarzony miłosierdziem dłużnik nie okazał go jednak wobec swojego dłużnika, co głęboko zasmuciło króla i wywołało w nim oburzenie, które wyraził w surowej karze.

Chrześcijanie przez chrzest stają się kapłanami, prorokami jak również królami, dlatego „praktykując wzajemne przebaczenie, otwierając swoje serca wobec bliźnich, mogą sprawować nadaną im przez Boga królewską władzę” – zaznacza ks. Di Bitonto.

Ksiądz Benedetto di Bitonto podkreśla, że Jezus odpowiadając na pytanie o przebaczenie, ukazuje swoim uczniom zupełnie nowy wymiar Królestwa Niebieskiego. „Jest to rzeczywistość, w której ludzie przebaczają sobie nawzajem, wiedząc, że wszyscy jesteśmy dłużnikami, wszyscy otrzymaliśmy przebaczenie i nadal potrzebujemy przebaczenia” – pisze Di Bitonto.  

Postawa Jezusa jest zaproszeniem dla wszystkich do Jego naśladowania. „Każdego dnia możemy uobecnić Królestwo Niebieskie na ziemi za każdym razem, gdy przypominamy sobie o miłosierdziu i miłości Boga do nas oraz o Jego powołaniu, abyśmy byli podobni do Niego” – podsumowuje o. Benedetto Di Bitonto.

Pełna treść komentarza:

„Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat wykroczy przeciwko mnie?” (Mt 18,21) – pyta Piotr. „Powiedz ile i nie będę już więcej tym zobowiązany…”. Oto ryzyko religii, jakiejkolwiek religii – pragnienie ustanawiania granic, jasnej wiedzy o zaangażowaniu lub odejściu, słuszności lub jej braku. Nasz drogi Piotr ma jeszcze długą drogę przed sobą.

W swojej odpowiedzi – „nie siedem, ale siedemdziesiąt siedem razy” – Jezus nie podaje konkretnej liczby, ale ukazuje zupełnie nową postawę, a kluczem do niej jest przypowieść, przez którą naucza.

„Dlatego podobne jest królestwo niebieskie do króla, który chciał rozliczyć się ze swymi sługami” (Mt 18,23).

W tradycji biblijnej król powinien dzień i noc medytować nad Bożym Prawem, aby stać się dobrym i sprawiedliwym sędzią i pasterzem swego ludu, zaspokajając jego potrzeby i chroniąc go. Na tym właśnie polega biblijna idea królewskiego panowania. 

W przypowieści król chce się rozliczyć ze swoimi sługami i dowiaduje się, że jeden z nich jest mu winien ogromną sumę pieniędzy. „Ponieważ nie miał z czego ich oddać, pan kazał sprzedać go razem z żoną, dziećmi i całym jego mieniem, aby tak dług odzyskać. Wtedy sługa upadł przed nim i prosił go: +Panie, miej cierpliwość nade mną, a wszystko ci oddam+. Pan ulitował się nad tym sługą, uwolnił go i dług mu darował” (Mt 18,25-27).

Wszyscy wiemy co następuje później – sługa, któremu przebaczono, okazuje się niezdolny do zrobienia tego samego w stosunku do innego współsługi, który był mu winien znacznie mniejszą kwotę. To głęboko zasmuciło króla i wywołało w nim oburzenie, które wyraził w surowej karze.

Jezus uczy swoich uczniów, że takie właśnie jest Królestwo Niebieskie – jest to rzeczywistość, w której ludzie przebaczają sobie nawzajem, mając świadomość, że wszyscy jesteśmy dłużnikami, wszyscy otrzymaliśmy przebaczenie i dlatego stale powinniśmy przebaczać. To Królestwo jest zaproszeniem do naśladowania dobrego Boskiego Króla, ukazywania naszego podobieństwa do Niego poprzez naśladowanie Jego zachowania.

Każdego dnia możemy uobecnić Królestwo Niebieskie na ziemi za każdym razem, gdy przypominamy sobie o miłosierdziu i miłości Boga do nas oraz o Jego powołaniu, abyśmy byli podobni do Niego.

Chrześcijanie wierzą, że przez chrzest stają się kapłanami, prorokami i królami. Praktykując wzajemne przebaczenie, otwierając swoje serca wobec bliźnich, mogą sprawować nadaną im przez Boga królewską władzę.

O autorze:

Ks. dr Benedetto Di Bitonto na co dzień pracuje w parafii katolików języka hebrajskiego w Jerozolimie w Wikariacie św. Jakuba katolików języka hebrajskiego w Izraelu.

Centrum Heschela KUL