Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich im. Abrahama J. Heschela jest jednostką naukowo-edukacyjną Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Powołane do życia przez ks. prof. dr hab. Mirosława Kalinowskiego, rektora KUL, Centrum oficjalnie rozpoczęło działalność 17 października 2022 roku.
Misją Centrum jest budowanie relacji katolicko-żydowskich na płaszczyźnie nauki, edukacji i kultury w wymiarze międzynarodowym.
Filary: Wspólna Biblia – Wspólna przeszłość – Wspólna przyszłość.
Filary, na których opiera się działalność Centrum odnoszą się do wspólnych korzeni biblijnych, do wspólnoty dziejów obu społeczności, jak również do potrzeby kształtowania przyszłości opartej na dialogu i otwartości na wielokulturowość.
Patron: Abraham J. Heschel
Patronem Centrum jest Rabin Profesor Abraham Joshua Heschel (1907-1972), wybitny teolog, filozof, rabin i poeta. Odegrał szczególnie ważną rolę podczas II Soboru Watykańskiego, wpływając na kształt dokumentu Nostra Aetate, który stanowi punkt zwrotny w relacjach katolicko-żydowskich.
Kierunki działania: Nauka – Edukacja – Kultura
Trzy kierunki działania Centrum: nauka, edukacja i kultura otwierają możliwości rzetelnego podjęcia szerokiego spektrum zagadnień. Środowisko Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego zapewnia nie tylko profesjonalną kadrę naukową, ale możliwość zaangażowania młodzieży, co jest kluczowe w projekcie. Projekt łączy w sobie pracę badawczą, upamiętnianie przeszłości, edukację i angażowanie młodzieży, jak również kształtowanie świadomości społecznej przez nowoczesne media w wymiarze globalnym.
Działalność badawcza Centrum koncentruje się na zagadnieniach historii, kultury i dziedzictwa żydowskiego przede wszystkim na ziemiach polskich, ale także w Europie, Izraelu i świecie. Przedmiotem badań będą wzajemne relacje społeczności żydowskiej i katolickiej, ich współistnienie na przestrzeni wieków. Ma to na celu całościowe ujęcie kwestii wzajemnych stosunków polsko-żydowskich i wspólnego dziedzictwa kulturowego. Zadaniem Centrum są m.in.
badania naukowe,
dokumentacja i badania archiwalne,
stworzenie baz danych,
przygotowanie publikacji prac badawczych, wydawnictw źródłowych, leksykonów, publikacji o charakterze popularyzatorskim i innych,
opracowanie biogramów osób i rodzin, którzy bezinteresownie ratowali osoby innej narodowości w okresie totalitaryzmów XX wieku,
organizowanie konferencji naukowych, forum, spotkań i dyskusji na wybrane zagadnienia z obszaru badań.
Działalność edukacyjna ma na celu kształtowanie dojrzałych postaw obywatelskich, szczególnie wśród ludzi młodych; rozwijanie dialogu międzyreligijnego i międzynarodowego. Wśród zakładanych form działalności znajdują m.in.
program visiting professors i wykładowców zewnętrznych w ramach zajęć na KUL,
program wymiany studentów między KUL a uniwersytetami w Izraelu,
wspólne projekty upamiętniające życie i męczeństwo osób narodowości żydowskiej i polskiej, angażujące młodzież z Polski i Izraela,
organizacja seminarium dla nauczycieli szkół w Polsce,
organizowanie praktyk studenckich i staży zawodowych,
nauka języka hebrajskiego i jidysz.
Ważnym aspektem działalności Centrum jest medialna edukacja społeczna – upowszechnianie wiedzy i kształtowanie świadomości społecznej poprzez regularne publikacje medialne na temat wyników badań i wydarzeń związanych z działalnością Centrum.
Działalność kulturalna Centrum ma za zadanie przybliżać kulturę żydowską, wzajemne przenikanie się kultur żydowskiej, polskiej i europejskiej poprzez m.in.:
prezentacje filmów dokumentalnych i fabularnych o tematyce żydowskiej i izraelskiej,
spotkań z pisarzami i twórcami kultury, dziennikarzami, wybitnymi historykami i badaczami innych dziedzin,
organizowanie wystaw połączonych z wykładami, których celem będzie pokazanie różnych aspektów kultury żydowskiej, wspólnej historii i martyrologii,
współorganizacja uroczystości rocznicowych upamiętniających ofiary totalitaryzmów,
współpraca z innymi instytucjami i organizacjami w opiece nad miejscami pamięci, cmentarzami, pomnikami architektury,
wykorzystanie nowoczesnych mediów w prezentacji kultury żydowskiej i jej związków z kulturą polską i europejską.