Simchat Tora jest okazją na zbliżenie się do Tory i wzięcie jej w ramiona. Dla wielu to święto jest najważniejszym wydarzeniem roku. Tora żyje nie tylko w naszych głowach, ale również w naszych sercach, w tym jak się do niej odnosimy, jak się nią dzielimy, jak urzeczywistniamy ją w świecie – podkreśla dr Faydra Shapiro, wyjaśniając w komentarzu dla Centrum Heschela KUL czym jest rozpoczynające się dziś wieczorem żydowskie święto Radości Tory - Simchat Tora.
W Judaizmie podobnie jak w Kościele katolickim obowiązuje kalendarz cotygodniowych czytań biblijnych. Chronologicznie, fragment po fragmencie, w ciągu roku czytane jest pięć pierwszych ksiąg Biblii – Pięcioksiąg. Właśnie zakończeniu i ponownemu rozpoczęciu cyklu czytań poświęcone jest Simchat Tora.
„Nasza relacja z Torą nigdy się nie kończy, nigdy nie jest kompletna, nigdy nie jest czymś, co możemy po prostu odhaczyć. W tym roku rozpoczynamy czytanie Księgi Rodzaju jako inni ludzie niż w zeszłym roku. Mądrość, piękno i prawda Tory są nieskończenie głęboką studnią, z której wciąż czerpiemy” – tłumaczy dr Shapiro.
Elementem najbardziej charakterystycznym dla święta Radości Tory jest wyjęcie wszystkich zwojów Tory ze świętej arki (hebr. Aron ha-kodesz), w której są przechowywane na co dzień, i przejścia z nimi w radosnej procesji wewnątrz synagogi. „W synagodze wykonuje się siedem okrążeń, którym towarzyszy modlitwa i śpiew. W zależności od synagogi, niektóre z tych okrążeń mogą zająć dużo czasu. Powtarza się je energicznie wiele razy, radośnie tańcząc ze zwojami Tory” – dodaje specjalistka od współczesnych relacji żydowsko-chrześcijańskich.
W poranek świąteczny w synagogach czytana jest ostatnia część Księgi Powtórzonego Prawa, a następnie od razu pierwsza część Księgi Rodzaju. Bycie zaproszonym do odczytania zwoju Tory w ten dzień jest szczególnym zaszczytem. Następnie wszyscy dorośli mężczyźni odmawiają po kolei błogosławieństwo nad Torą, a na bimę, podwyższone miejsce w centrum synagogi, z którego odczytywana jest Tora, wzywane są także dzieci, które również powtarzają formułę błogosławieństwa.
Simchat Tora w Izraelu obchodzona jest 8. dnia święta Sukot, w Szemini Aceret (hebr. ósmy dzień zgromadzenia), który uważany jest za osobne święto, zaś w diasporze dzień później.
Centrum Heschela KUL
Publikujemy pełny tekst komentarza:
Założę się, że wiele osób myśli: „Szemini Aceret?! Nigdy o tym nie słyszałem, ale o Simchat Tora to słyszałem”. Jest to trochę paradoksalne, bo to święto, którego nie ma w Torze, ale całkowicie jest Torze poświęcone.
Po pierwsze, ważne jest, aby zrozumieć, że podobnie jak katolicy tak i Żydzi przestrzegają kalendarza cotygodniowych czytań biblijnych. W przeciwieństwie do katolików, publicznie czytamy od początku do końca pięć ksiąg Mojżesza - po jednym fragmencie tygodniowo. W szabat dodajemy także czytania z proroków, które nie są ułożone w żadnej kolejności i nie obejmują wszystkich tekstów proroczych.
Ale co się dzieje, kiedy dochodzimy do końca kalendarza? Oczywiście zaczynamy od początku! Ponieważ nasza relacja z Torą nigdy się nie kończy, nigdy nie jest kompletna, nigdy nie jest czymś, co możemy po prostu odhaczyć. W tym roku rozpoczynamy czytanie Księgi Rodzaju jako inni ludzie niż w zeszłym roku. Mądrość, piękno i prawda Tory są nieskończenie głęboką studnią, z której wciąż czerpiemy. Właśnie ten moment zakończenia i ponownego rozpoczęcia cyklu czytań świętujemy w Simchat Tora.
A jak celebrujemy Torę? Oczywiście samymi zwojami Tory.
Świętowanie Simchat Tora odbywa się przez wyjęcie wszystkich zwojów Tory ze świętej arki, w której są przechowywane i przejście z nimi w procesji wewnątrz synagogi. W synagodze wykonuje się siedem okrążeń, którym towarzyszy modlitwa i śpiew. W zależności od synagogi, niektóre z tych okrążeń mogą zająć dużo czasu. Powtarza się je energicznie wiele razy, radośnie tańcząc ze zwojami Tory.
Rano czytana jest ostatnia część Księgi Powtórzonego Prawa, a następnie od razu pierwsza część Księgi Rodzaju. Bycie zaproszonym do odczytania zwoju Tory w ten dzień jest szczególnym zaszczytem.
Zamiast oddawać cześć świętemu Słowu Bożemu poprzez studiowanie, Simchat Tora jest okazją do świętowania sercem, zbliżenia się do Tory i wzięcia jej w ramiona. Dla wielu to święto jest najważniejszym wydarzeniem roku! Według jednej ze szkół, w Simchat Tora służymy Torze jako stopy. Jest to dobre przypomnienie tego, że Tora żyje nie tylko w naszych głowach, ale również w naszych sercach, w tym jak się do niej odnosimy, jak się nią dzielimy, jak urzeczywistniamy ją w świecie.
O Autorce:
Dr Faydra Shapiro jest specjalistką od współczesnych relacji żydowsko-chrześcijańskich i dyrektorem Izraelskiego Centrum Stosunków Żydowsko-Chrześcijańskich w Galilei. Za swoją pierwszą publikację (2006) otrzymała National Jewish Book Award. Jej najnowsza książka, wspólnie z Gavinem d’Costą, to „Contemporary Catholic Approaches to the People, Land and State of Israel”. Dr Shapiro jest również wykładowcą w Philos Project i pracownikiem naukowym w Centrum Studiów nad Religiami w Tel Hai College w Izraelu.
Centrum Heschela KUL